Postaci i wydarzenia 2019 roku

Podczas 67. posiedzenia posłowie Sejmu zdecydowali o ustanowieniu patronów 2019 roku. Uhonorowani w ten sposób będą:

1.     Gustaw Herling – Grudziński,

2.     Anna Walentynowicz,

3.     Stanisław Moniuszko,

4.     a także wydarzenia: Unia Lubelska i Powstania Śląskie.

                                                         Gustaw Herling – Grudziński –

20 maja 2019 r. minie 100 lat od urodzin jednego z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Był więźniem sowieckiego łagru, żołnierzem Armii Andersa, brał udział w bitwie pod Monte Cassino, współpracował z „Kulturą”
i Radiem Wolna Europa. Jako emigrant zaangażował się w pomoc polskiej opozycji antykomunistycznej, ale przede wszystkim ceniony był w ojczyźnie i na świecie jako autor książki Inny świat.,  Zapiski sowieckie, poruszających opowiadań oraz Dziennika pisanego nocą, który „z niezwykłą odwagą opisuje tragedię człowieka poszukującego moralnego ładu i prawdy”.

Anna Walentynowicz – 

była działaczką opozycji demokratycznej doby Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, współtworzyła Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność„.  Za swoją działalność w sierpniu 1980 r. została zwolniona z pracy, co stało się bezpośrednią przyczyną wybuchu 14 sierpnia strajku w Stoczni Gdańskiej. Fala strajków ogarnęła wiele zakładów pracy, co zmusiło PZPR do zawarcia porozumień sierpniowych i utworzenia NSZZ ”Solidarność”. W stanie wojennym była internowana. W 2006 r. Prezydent RP Lech Kaczyński odznaczył Annę Walentynowicz Orderem Orła Białego. Zginęła w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 r.

Stanisław Moniuszko – w tym roku przypada 200. rocznica urodzin, a  urodził się 5 maja 1819 w Ubielu. Był kompozytorem, dyrygentem, pedagogiem, organistą, dyrektora Teatru Wielkiego
w Warszawie, twórcą polskiej opery narodowej. Autor ok. 268 pieśni, operetek, baletów i oper. Do jego najsłynniejszych dzieł należą opery: "Halka", "Straszny dwór" i "Paria". Posłowie podkreślili w dokumencie, że Stanisław Moniuszko był wzorem patrioty. „Utwory kompozytora do dziś stanowią inspirację dla wielu artystów, a w czasach jemu współczesnych tworzyły paletę barw, za pomocą której Polacy odmalowywali najpiękniejsze odcienie patriotycznych uczuć
i narodowej tożsamości”.

Unia Lubelska – W 1569 r.
w obecności króla Polski, wielkiego księcia litewskiego Zygmunta Augusta na sejmie walnym w Lublinie został podpisany akt realnej unii polsko – litewskiej, która do historii przeszła jako unia lubelska. Wejście w życie umowy oznaczało, że połączone unią personalną Polska i Litwa, zaczęły wiązać więzy unii realnej. Odrębne były jedynie urzędy centralne, skarb oraz wojsko. Natomiast monarcha, sejm i polityka zagraniczna była wspólna. Zgodnie z postanowieniami traktatu do Korony przyłączono województwa: bracławskie, kijowskie, podlaskie i wołyńskie. Odtąd oba kraje zaczęto nazywać Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Ostateczne połączenie obu państw w jedno nastąpiło na mocy Konstytucji 3 maja.Przetrwała ona ponad 200 lat, a unicestwiły ją dopiero połączone siły trzech zaborców".

Jak podkreślili senatorowie: „Unia lubelska stanowi wspaniałe świadectwo mądrości i dalekowzroczności ówczesnych elit tworzących wspólnie potężne państwo federacyjne. Powstało mocarstwo o wielonarodowej, wieloetnicznej, wielokulturowej
i wieloreligijnej strukturze społecznej, które – na tle realiów ówczesnej Europy – cechowała tolerancja i pokojowe współistnienie”.

  

Powstania Śląskie – W tym roku przypada 100. rocznica wybuchu I Powstania Śląskiego. Powstania śląskie odbywały się w 1919, 1920 i 1921 r. i były walkami pomiędzy ludnością polską a niemiecką na Górnym Śląsku. Ich celem było przyłączenie części Górnego Śląska do Polski, co stało się w 1922 r. „dzięki zrywom powstańców śląskich, na których czele stali Wojciech Korfanty oraz Alfons Zgrzebniok, ich determinacji oraz hojnej daninie krwi znacząca część Górnego Śląska została
w 1922 r. ostatecznie włączona do odradzającej się II Rzeczypospolitej".

Obchody Roku Powstań Śląskich mają przyczynić się do tego, aby wreszcie wybrzmiała w całej Polsce prawda o dzielnym ludzie śląskim, który pomimo wielowiekowej niewoli i rozłąki z Polską nie uległ pruskiej germanizacji, ale zachował swoją wiarę, kulturę, tradycję i przywiązanie do polskości